سنگر گزارشگران آزادیخواه

دانشکده ژورنالیرم

مضمون: تبلیغ , پروپاگند Propaganda

درس

مفهوم پروپاگاندا در هنر ژورنالیزم

What is the meaning of Propaganda?

این راهکار سیاسی و تبلیغاتی، دامنه گسترده یی دارد و از دیرباز مورد استفاده قرار گرفته است.

پروپاگاندا یعنی چه

متوجه باشیم که پروپاگاندا در واقع نوعی روش ارتباطی است که با هدف نفوذ بر گرایش های خاص سیاسی، افراد، جامعه و … پیشروی می کند. پروپاگاندا با هدف نفوذ بر مخاطبان خود اطلاعات زیادی را در اختیار همگان قرار خواهد داد. پروپاگاندا ، اطلاعاتی مغرضانه یا گمراه کننده است که از طریق انواع رسانه های جمعی با هدف ترویج دستور کار سیاسی یا دیدگاه سیاسی پخش می شود.

پروپاگاندا عمدتاً هدفمند نیست و معمولاً بخشی از یک کارزار روانشناختی بزرگتر برای تأثیرگذاری افراد نسبت به یک نظر خاص است که حتی ممکن است شامل دروغهای آشکار یا نادرست اطلاعاتی و سانسور هم باشد. تبلیغات سیاسی با ضربه زدن به احساسات از طریق تصاویر ، شعارها و استفاده انتخابی از اطلاعات یا دیده بانی و سانسور واقعیت ها کار می کند.

این امر به ویژه در مورد تبلیغاتی که توسط حکومت هایی براه می افتد که رسانه ها را با سانسور در اختیار می گیرد یا رسانه هایی را دارد که همه چیز را در اختیار دارند ، دیده بانی می کند ، همانگونه که در شوروی سابق ویاهم در حکومات شورشی (کودتایی), ستمگر, استبدادی, یک حزبی, یک قومی و خودکامه نیز این روش ها وجود داشته است.

پروپاگاندا چیست؟

در طول تاریخ بشریت ، ما شاهد چندین واقعه بوده ایم که باعث درد و سختی مردم در سراسر جهان شده است. حذف و جابجایی افراد بومی در آمریکای شمالی ، هولوکاست یهودیان جنگ جهانی دوم و پاکسازی قومی توتس ها در رواندا در اوایل دهه 1990 , نسل کشی هزاره ها و پنجشیری های افغانستان توسط طالبان در دو دوره حکومت شان, فقط چند ازهمین دست نمونه است.

اما نکته جالب این است که در حالی که هر یک از اینها بدترین جنبه های بشریت را نشان می دهد ، نمونه ای از استفاده موفق از پروپاگاندا هستند. پروپاگاندا یک شیوه ارتباطی است که برای دستکاری یا تأثیرگذاری بر باور گروه ها و یا برای پشتیبانی از یک علت یا عقیده خاص استفاده می شود. در طول قرن ها ، پروپاگاندا به شکل هنری ، فلم ، گفتار و موسیقی شکل گرفته است ، هرچند که محدود به این اشکال ارتباطی نیست. گرچه استفاده از پروپاگاندا منحصراً منفی نیست ، اما اغلب مستلزم تأکید زیاد بر فواید و فضائل یک اندیشه یا گروه است ، در عین حال تحریف همزمان حقیقت یا سرکوب ضد استدلال می باشد. به عنوان مثال ، حزب نازی با ترویج این اندیشه که آلمان را دچار افسردگی اقتصادی کرد، قدرت گرفت.

درس

کلید واژه های بیاد داشتنی

1. Propaganda (پروپاگاندا)

2. Disinformation (اطلاعات نادرست)

3. Misinformation (اطلاعات غلط)

4. Censorship (سانسور)

5. Spin (چرخش خبری)

6. Fake News (اخبار جعلی)

7. PsyOps (عملیات روانی - Psychological Operations)

8. Brainwashing (شستشوی مغزی)

9. Astroturfing (فعالیت‌های جعلی مردمی)

10. Echo Chamber (اتاق پژواک)

درس

1. کدام یک از موارد زیر می‌تواند به عنوان تعریف پروپاگاندا در نظر گرفته شود؟

الف) انتقال اطلاعات بی‌طرفانه
ب) استفاده از اطلاعات برای تأثیرگذاری بر عقاید عمومی
ج) ارائه آمار دقیق علمی
د) مباحثه آزاد و منطقی

پاسخ: ب) استفاده از اطلاعات برای تأثیرگذاری بر عقاید عمومی

2. یکی از ویژگی‌های اصلی پروپاگاندا چیست؟

الف) ارائه شواهد مستند
ب) پنهان کردن حقیقت یا تحریف آن
ج) تمرکز بر منطق و استدلال
د) بی‌طرفی کامل

پاسخ: ب) پنهان کردن حقیقت یا تحریف آن

3. پروپاگاندا بیشتر در چه زمانی استفاده می‌شود؟

الف) زمان جنگ یا بحران سیاسی
ب) دوران صلح و آرامش
ج) هنگام تحلیل علمی مسائل
د) در محیط‌های دانشگاهی

پاسخ: الف) زمان جنگ یا بحران سیاسی

4. کدام‌یک از موارد زیر تکنیکی در پروپاگاندا محسوب می‌شود؟

الف) بمباران خبری
ب) بحث آزاد میان مخالفان
ج) شفاف‌سازی اطلاعات
د) بی‌طرف‌نویسی رسانه‌ها

پاسخ: الف) بمباران خبری

5. هدف اصلی استفاده از پروپاگاندا چیست؟

الف) آموزش افراد
ب) تغییر یا کنترل نگرش و رفتار مردم
ج) اطلاع‌رسانی صادقانه
د) کاهش تنش‌های اجتماعی

پاسخ: ب) تغییر یا کنترل نگرش و رفتار مردم

6. کدام نوع رسانه بیشترین کاربرد را برای پروپاگاندا دارد؟

الف) رسانه‌های چاپی
ب) رسانه‌های اجتماعی و دیجیتال
ج) کتاب‌های درسی
د) نمایشگاه‌های هنری

پاسخ: ب) رسانه‌های اجتماعی و دیجیتال

7. یکی از تکنیک‌های معروف پروپاگاندا چیست که در آن اطلاعات دروغ به دفعات تکرار می‌شود؟

الف) ساده‌سازی
ب) دروغ بزرگ
ج) پنهان‌کاری
د) مقایسه منطقی

پاسخ: ب) دروغ بزرگ

8. چه کسانی بیشتر از پروپاگاندا استفاده می‌کنند؟

الف) پژوهشگران علمی
ب) سیاستمداران و دولت‌ها
ج) پزشکان و کادر درمان
د) نویسندگان داستانی

پاسخ: ب) سیاستمداران و دولت‌ها

9. در تکنیک "دشمن‌سازی" در پروپاگاندا چه اتفاقی می‌افتد؟

الف) فرد یا گروهی به‌عنوان تهدید معرفی می‌شود
ب) نقاط مثبت دشمن برجسته می‌شود
ج) همکاری و مذاکره ترویج می‌شود
د) اختلافات حل می‌شود

پاسخ: الف) فرد یا گروهی به‌عنوان تهدید معرفی می‌شود

10. کدام‌یک از موارد زیر نشان‌دهنده پروپاگاندای مثبت است؟

الف) تبلیغ برای انجام کارهای خیرخواهانه
ب) دروغ‌پردازی برای ایجاد ترس
ج) تحریف اطلاعات تاریخی
د) تشویق به خشونت و جنگ

پاسخ: الف) تبلیغ برای انجام کارهای خیرخواهانه

درس

شیوه استفاده نازی ها از پروپاگاندا

نازی ها از طریق سخنرانی ، پوستر و فلم توانستند مردم آلمان را متقاعد كنند كه ركود اقتصادی در پی جنگ جهانی اول نتیجه عدم موفقیت دولت نیست بلکه در عوض تقصیر مهاجران ، كمونیست ها و سایر افراد خارجی است كه وارد کشور شده اند.

اقدامات حزب نازی ممکن است رایج ترین و مشهورترین نمونه پروپاگاندا باشد ، اما نازی ها تنها یکی از بیشمار گروه هایی هستند که از این تکنیک استفاده کرده اند. در طول جنگ جهانی دوم ، ایالات متحده نیز به طور مكرر به پروپاگاندا برای حمایت از مردم اعتماد می كرد. این مثال ها نشان می دهد که چگونه از پروپاگاندا برای تبلیغ یک اندیشه استفاده می شود ، در حالی که تصویر بزرگ را کم رنگ می کند یا نادیده می گیرد.

نازی ها برای از بین بردن هرگونه مسئولیت شخصی در مورد افسردگی اقتصادی ، از تبلیغات استفاده می کردند و در عوض ، سرزنش های مربوط به کلاهبرداری ها را به یهودی ها ربط دادند.

مسیر طی شده پروپاگاندا

در جریان این ساختار و تحقیقات تئوری ، مطالعه پروپاگاندا راه طولانی را از ابتدا تا کنون پیش برد. امروزه چند صد کتاب و هزاران مقاله روانشناسی ، فنون و تأثیرات تبلیغات پروپاگاندا برای افزایش اطلاعات مردم و جامعه وجود دارد. در دهه های اخیر ، تقریباً در هر دولت مهم ، حزب سیاسی ، گروه خاص ، جنبش اجتماعی و شرکت های بزرگ مشاغل در کشورهای پیشرفته ، قشر خاص محققان ، مبلغان و یا “مدیران افکار” از پروپاگاندا استفاده می کنند.

درس

1. Discredit (بی‌اعتبار کردن)

2. Defamation (بدنام‌سازی)

3. Delusion (توهم)

4. Dogma (تعصب و عقاید جزمی)

5. Disguise (پوشش دادن حقیقت)

6. Deniability (قابل انکار بودن - Plausible Deniability)

7. Disorientation (گمراه‌سازی و سردرگمی)

8. Domination (تسلط‌جویی)

9. Depersonalization (ناشخص‌سازی هویت افراد)

10. Doctrine (دکترین یا اصول ایدئولوژیک)

درس

۱. کدام‌یک از موارد زیر نشان‌دهنده پروپاگاندا از طریق استفاده از "احساسات" است؟

الف) ارائه مدارک علمی
ب) برانگیختن ترس یا هیجان برای تأثیرگذاری بر مخاطب
ج) تحلیل منطقی مسئله
د) تمرکز بر مناظره آزاد

پاسخ: ب) برانگیختن ترس یا هیجان برای تأثیرگذاری بر مخاطب

۲. در تکنیک «تکرار» در پروپاگاندا چه اتفاقی می‌افتد؟

الف) اطلاعات به‌صورت غیرمستقیم مطرح می‌شود
ب) اطلاعات نادرست یا گزینشی بارها تکرار می‌شود تا باورپذیر شود
ج) مخالفان فرصتی برای اظهار نظر می‌یابند
د) یک بار اطلاعات ارائه و بررسی می‌شود

پاسخ: ب) اطلاعات نادرست یا گزینشی بارها تکرار می‌شود تا باورپذیر شود

۳. کدام‌یک از موارد زیر مثالی از پروپاگاندا از طریق «تحریف آمار» است؟

الف) ارائه آمار دقیق و شفاف
ب) دست‌کاری ارقام برای تأیید یک دیدگاه خاص
ج) مقایسه منطقی داده‌ها
د) انتشار داده‌های بی‌طرفانه

پاسخ: ب) دست‌کاری ارقام برای تأیید یک دیدگاه خاص

۴. کدام‌یک از گروه‌های زیر بیشترین آسیب را از پروپاگاندا می‌بینند؟

الف) افرادی که تفکر انتقادی قوی دارند
ب) افرادی که به‌راحتی اطلاعات را نمی‌پذیرند
ج) افرادی که اطلاعات را بدون تحلیل قبول می‌کنند
د) پژوهشگران علمی

پاسخ: ج) افرادی که اطلاعات را بدون تحلیل قبول می‌کنند

۵. در پروپاگاندا، از چه ابزاری برای «فریب افکار عمومی» استفاده می‌شود؟

الف) شفاف‌سازی حقایق
ب) دروغ و شایعه‌پراکنی
ج) بحث‌های بی‌طرف
د) ارائه راه‌حل‌های منطقی

پاسخ: ب) دروغ و شایعه‌پراکنی

۶. تکنیک «خاطره‌سازی» در پروپاگاندا چه کاربردی دارد؟

الف) ایجاد تصاویر ذهنی و خاطرات غیرواقعی
ب) تکیه بر داده‌های واقعی
ج) تشویق به تحقیق مستقل
د) ترغیب به مناظره آزاد

پاسخ: الف) ایجاد تصاویر ذهنی و خاطرات غیرواقعی

۷. چرا «ساده‌سازی بیش از حد» در پروپاگاندا استفاده می‌شود؟

الف) برای تحلیل عمیق مسائل پیچیده
ب) برای تسهیل درک مسائل پیچیده به‌طور نادرست
ج) برای ترویج اطلاعات دقیق
د) برای ارائه دیدگاه‌های چندجانبه

پاسخ: ب) برای تسهیل درک مسائل پیچیده به‌طور نادرست

۸. کدام‌یک از تکنیک‌های زیر باعث می‌شود مخاطب بدون تفکر انتقادی اطلاعات را بپذیرد؟

الف) ارائه شواهد دقیق
ب) برانگیختن احساسات قوی مانند ترس و خشم
ج) تشویق به بررسی منابع
د) ارائه استدلال منطقی

پاسخ: ب) برانگیختن احساسات قوی مانند ترس و خشم

۹. پروپاگاندا چگونه می‌تواند «تصویری مثبت» از یک فرد یا سازمان بسازد؟

الف) از طریق نمایش حقایق
ب) از طریق پنهان کردن نقاط ضعف و برجسته‌سازی نقاط قوت
ج) با استفاده از تحلیل منطقی عملکرد
د) با فراهم کردن فرصت نقد و بررسی

پاسخ: ب) از طریق پنهان کردن نقاط ضعف و برجسته‌سازی نقاط قوت

1۰. کدام‌یک از موارد زیر نمونه‌ای از پروپاگاندای «دشمن‌سازی» است؟

الف) معرفی یک گروه به‌عنوان تهدید برای امنیت جامعه
ب) ترویج همکاری و دوستی
ج) ارائه تحلیل‌های بی‌طرفانه
د) تشویق به همبستگی اجتماعی

پاسخ: الف) معرفی یک گروه به‌عنوان تهدید برای امنیت جامعه

درس

جنبه منفی پروپاگاندا

گاهی پروپاگاندا جنبه منفی به نمایش می گذارد. همیشه دولت یا نهادی نیست که از تبلیغات سیاسی خاص استفاده کند. شرکت ها ، مراکز غیرانتفاعی و گروه های مبارز سیاسی از تکنیک هایی بسیار مشابه پروپاگاندا استفاده می کنند تا بر قیمت سهام یا شرایط بازار تأثیر بگذارند ، یا برای تکمیل یک قانون و یا اینکه نامزد رقیب را بد جلوه دهند. این روش به سادگی با درست کردن شایعه در مورد شرکت رقیب یا توضیح برخی از رفتارهای نامزد سیاسی باشد.

حتی اگر اطلاعات نادرست باشد ، اگر یک پایگاه خبری ویژه شایعه ای را بزرگ کند و شروع به سؤال و پرس کند ، رد آن می تواند بسیار دشوار باشد. پروپاگاندا همچنین می تواند ارتباط مستقیمی با اخبار جعلی داشته باشد. می توان گفت با ظهور سایتهای خبری به اصطلاح جعلی ، تبلیغات کاملاً جدیدی به وجود آمده است. ناشران به دنبال درآمد تبلیغاتی از طریق بازدید از صفحه خود ، مقالات “خبری” نادرست یا غلط را به شکل اخبار با عناوین حساس یا بحث برانگیز ایجاد می کنند.

با شروع گردش این مقالات بر روی سیستم عامل های رسانه های اجتماعی ، تأیید یا رد آنها بسیار دشوار است. در قرن بیستم ، واژه پروپاگاندا در کشورهای غربی معنای منفی به دست آورد. این به معنای انتشار عمدی توجیهات غالباً نادرست اما “اجباری” برخی ایدئولوژی های سیاسی بود. مبلغ تلاش می کرد تا درک مردم از یک موضوع را به نفع گروه مورد علاقه اش تغییر دهد.

تکنیک های پروپاگاندا

پنج نوع از تکنیک های تبلیغاتی که در پروپاگاندا استفاده می شوند عبارتند از بزرگنمایی ، شهادت دروغین ، انتقال ، تکرار و عواطف . هدف بزرگنمایی در ترغیب مردم به انجام یک کار خاص است و به طور مثال نشان می دهد که خرید یک محصول خاص باعث می شود که شما از بقیه متمایز شوید ، زیرا توده های عوام توانایی خرید آن را ندارند. روش تبلیغاتی شهادت دروغین از کلمات یک فرد متخصص یا شخص مشهور برای تبلیغ یک اندیشه خاص استفاده می کند. به عنوان مثال ، یک ورزشکار را نشان می دهد که مارک کفش خاصی را توصیه می کند. بنابراین در این روش از افراد مشهور برای تبلیغ محصولات خاص استفاده می شود. در تکنیک انتقال، خصوصیات یک فرد شناخته شده با محصولی برای ترویج یا تخریب آن در ارتباط است. تکرار زمانی است که در طی یک تبلیغ چندین بار نام محصول تکرار می شود. روش عواطف به معنای ایجاد احساسات مثبت در ذهن توده ها است و از کلمات خاصی برای برانگیختن احساسات در ذهن مردم به کار می رود که با محصول ارتباط دارند.

درس

1. Disinformation (اطلاعات نادرست

2. Deception (فریبکاری)

3. Distortion (تحریف اطلاعات)

4. Demonization (شیطانی‌سازی)

5. Diversion (انحراف افکار عمومی)

6. Deflection (منحرف کردن توجه)

7. Demagoguery (عوام‌فریبی)

8. Doublethink (تفکر دوگانه - از مفاهیم جورج اورول در 1984)

9. Downplay (کوچک‌نمایی)

10. Delegitimization (بی‌اعتبارسازی)

درس

تاریخچه پروپاگاندا

این واقعیت که جنگ منجر به تبلیغات گسترده و پروپاگاندا می شود باعث شده بسیاری از افراد تصور کنند که پروپاگاندا چیزی جدید و مدرن است. این کلمه در اواخر سال 1914 که جنگ جهانی اول آغاز شد ، متداول شد. واقعیت این است که پروپاگاندا، مفهومی جدید و مدرن نیست.

اشتباه نیست اگر تصور کنید که از زمان های اولیه تلاش برای بسیج نگرش ها و عقاید در واقع “پروپاگاندا” خوانده می شد. نبرد برای ذهن به اندازه تاریخ بشر قدیمی است. در تمدن آسیایی باستان پیش از ظهور آتن به عنوان مرکز بزرگ فرهنگ بشری ، توده های مردم تحت استبداد زندگی می کردند.

در آتن ، یونانیان که طبقه شهروندی را تشکیل می دادند به عنوان یک گروه از منافع خود آگاه بودند و از مشکلات و امور شهر-ایالتی که متعلق به آنها بود خبر داشتند. اختلاف در مسائل مذهبی و سیاسی موجب تبلیغات گسترده و در مقابل هم مخالفت با تبلیغات شد.

آتنی های متکبر ، گرچه فاقد ابزارهایی مانند روزنامه ، رادیو و فیلم ها بودند، اما توانستند از موتورهای قدرتمند دیگر تبلیغاتی برای شکل دادن به نگرش و عقاید استفاده کنند. یونانی ها بازی ها ، تئاتر ، مجمع ، دادگاه ها و جشنواره های مذهبی داشتند و از این طریق فرصت تبلیغ اندیشه ها و باور را فراهم می کردند.

از آن زمان به بعد ، هر زمان که جامعه ای دارای دانش مشترک و احساس منافع مشترک بود ، از تبلیغات استفاده می کرد. در اوایل قرن شانزدهم ، ملت ها از روشهایی استفاده می كردند كه تقریباً شبیه به تبلیغات مدرن بود.

اولین مطرح کننده های اصطلاح پروپاگاندا

اصطلاح “پروپاگاندا” ابتدا در نتیجه فعالیتهای مبلغان كلیسای كاتولیك در اروپا منتشر شد. در سال 1622 فرنگی پاپ گرگوری شانزدهم در روم جماعت تبلیغ دین را ایجاد کرد. در اصل ، “پروپاگاندا” كلمه ای باستانی و افتخاری است.

در طول قرون وسطی و در دوره های بعدی تاریخی تا زمان مدرن ، تبلیغات انجام شده است. پروپاگاندا یکی از سلاح هایی بود که در جنبش استقلال آمریکا مورد استفاده قرار می گرفت و در انقلاب فرانسه نیز حضور فعال داشت. پروپاگاندا در دوران سلطنت ملکه ویکتوریا و حتی جنگ جهانی دوم هم مورد استفاده قرار گرفت. در طول جنگ جهانی دوم، هیتلر در کتابی، هجوم تبلیغاتی خود را شروع کرد و در مقابل، امریکا با کمک تعدادی از روانشناسان و دانشمندان به مقابله با هیتلر و گروهش پرداخت.

درس

1. کدام‌یک از موارد زیر بیانگر "برچسب‌زنی" در پروپاگاندا است؟

الف) توهین و نسبت دادن القاب منفی به مخالفان
ب) ارائه مدارک و مستندات علمی
ج) تمرکز بر نقاط قوت مخالفان
د) تلاش برای بحث منطقی و بی‌طرف

پاسخ: الف) توهین و نسبت دادن القاب منفی به مخالفان

2. هدف استفاده از تکنیک «هم‌رنگ جماعت شدن» در پروپاگاندا چیست؟

الف) ایجاد تفکر انتقادی در جامعه
ب) تشویق افراد به پیروی از اکثریت بدون پرسش
ج) آموزش عمیق و دقیق اطلاعات
د) تأکید بر حقیقت و شفافیت

پاسخ: ب) تشویق افراد به پیروی از اکثریت بدون پرسش

3. کدام مورد مثالی از پروپاگاندا از طریق «انتخاب گزینشی اطلاعات» است؟

الف) ارائه تمامی جنبه‌های یک موضوع
ب) حذف اطلاعات مخالف و تأکید بر اطلاعات دلخواه
ج) نمایش دیدگاه‌های مختلف
د) تشویق به تحقیق مستقل

پاسخ: ب) حذف اطلاعات مخالف و تأکید بر اطلاعات دلخواه

4. پروپاگاندا چگونه می‌تواند به ایجاد یک دشمن مشترک کمک کند؟

الف) از طریق شفاف‌سازی مشکلات
ب) با معرفی یک گروه یا فرد به‌عنوان تهدید
ج) با تأکید بر وحدت و همکاری
د) از طریق تحلیل بی‌طرفانه

پاسخ: ب) با معرفی یک گروه یا فرد به‌عنوان تهدید

5. تکنیک «تملق و چاپلوسی» در پروپاگاندا چه هدفی دارد؟

الف) تحقیر مخالفان
ب) جلب حمایت از طریق تعریف و تمجید از مخاطب
ج) ترویج حقیقت و عدالت
د) تشویق به مناظره آزاد

پاسخ: ب) جلب حمایت از طریق تعریف و تمجید از مخاطب

6. چرا پروپاگاندا از تصاویر و ویدئوهای احساسی استفاده می‌کند؟

الف) برای تحریک احساسات و کاهش قدرت تفکر منطقی
ب) برای ارائه تحلیل عمیق مسائل
ج) برای ترویج گفت‌وگوی علمی
د) برای نمایش داده‌های بی‌طرف

پاسخ: الف) برای تحریک احساسات و کاهش قدرت تفکر منطقی

7. کدام‌یک از موارد زیر ابزار اصلی پروپاگاندا در رسانه‌های مدرن است؟

الف) تحلیل‌های بی‌طرف و مستند
ب) انتشار اخبار جعلی و محتوای احساسی
ج) ارائه دیدگاه‌های مختلف
د) تمرکز بر بررسی داده‌های واقعی

پاسخ: ب) انتشار اخبار جعلی و محتوای احساسی

8. «سیاست یکجانبه‌نگری» در پروپاگاندا چگونه عمل می‌کند؟

الف) بررسی تمام ابعاد یک موضوع
ب) تمرکز بر یک دیدگاه خاص و نادیده گرفتن سایر دیدگاه‌ها
ج) ایجاد فرصت نقد و بررسی
د) نمایش تحلیل‌های علمی و منطقی

پاسخ: ب) تمرکز بر یک دیدگاه خاص و نادیده گرفتن سایر دیدگاه‌ها

9. کدام یک از تکنیک‌های زیر باعث «تقسیم مردم به ما و آن‌ها» می‌شود؟

الف) تبلیغ برای همکاری و اتحاد
ب) دشمن‌سازی و ایجاد قطب‌بندی
ج) تمرکز بر منافع مشترک
د) ترویج گفت‌وگوی منطقی

پاسخ: ب) دشمن‌سازی و ایجاد قطب‌بندی

10. چرا در پروپاگاندا از «دروغ‌های کوچک» استفاده می‌شود؟

الف) چون دروغ‌های کوچک کمتر باور می‌شوند
ب) چون دروغ‌های کوچک به‌راحتی قابل تشخیص هستند
ج) چون باورپذیری دروغ‌های کوچک بیشتر از دروغ‌های بزرگ است
د) چون هدف از دروغ‌های کوچک آموزش حقیقت است

پاسخ: ج) چون باورپذیری دروغ‌های کوچک بیشتر از دروغ‌های بزرگ است

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________